Süt Dişi Çekimi
“Süt dişi değil mi çekelim gitsin hocam nasıl olsa düşmeyecek mi?” meslek yaşantımda en sık duyduğum cümlelerden biri bu olsa gerek…
Ağrı ya da yüzündeki şişlik nedeniyle son çare olarak muayeneye getirilen bir çocuk, ailesini bu dişin ne kadar değerli olduğu konusunda ikna etmeye çalışan bir doktor… hemen hemen tüm pedodonti uzmanlarının günlük rutinlerinde en az 1 kere yaşadıkları ve başrol oynadıkları aynı senaryo….
Bebek dünyaya geldikten sonraki ilk yıl içinde ,anne ve babaya hayatı zehir edecek kadar sıkıntı yaşatan, sırayla çıkan ve 2,5 -3 yaş civarında tamamlanan 20 tane dişten bahsediyorum…, Benim de doktora bitirme tezimin konusu olan ve bazı çalışmalarda kök hücre potansiyeli değerlendirildiğinde kordon kanından bile daha değerli olduğu öne sürülen 20 tane kapalı kutu… hazine… sizce biz yeterince kıymetini biliyor muyuz? Her süt dişi altındaki daimi diş için yol göstericidir. Daimi dişlere rehberliğinin yanı sıra beslenme , konuşma ve estetik için de gereklidir.
Hangi durumlarda süt dişi çekilir?
21. yüzyılda bilimin ve teknolojinin bu kadar ilerleyip üretilen yeni materyaller ile tedavi seçeneklerinin bundan 20 yıl öncesine göre kat be kat artması söz konusuyken süt dişinin çekimi detaylı klinik ve radyolojik muayene sonunda başka çarenin olmadığı durumda verilmeli, çekim gerçekleştikten sonra ise alttaki dişe gerekli olan mesafenin korunması için yer tutucuların yapılması gerekmektedir. Çekim sayısı ve bulunduğu bölge göz önüne alındığında hastalara sabit ya da hareketli yer tutucular yapılabilir.
3 yaş 6 yaş arasında durgun bir dönem geçirildikten sonra 6 yaşında ağzımızın en kıymetli dişlerinden biri olan birinci büyük azı dişi herhangi bir dişte sallanma olmadan çocuğun ağzındaki en arka dişlerden destek alarak sürerler.
Pedodonti uzmanlarının en çok karşılaştığı problemlerden biri bu dişlerin sallanıp düşen bir dişin ardından gelmediği için aileler tarafından süt dişleri ile karıştırılması, diğeri de destek alacağı süt dişinin vaktinden once çekimi durumunda onun yerini de alarak ağız boşluğunda sürmesi sonucunda alttaki daimi dişin gömülü kalması ya da farklı konumda sürmesine sebep olmasıdır. Bu durumun tek avantajımıza olan yanı altta daimi dişlerin bulunmadığı durumlarda pedodonti ve ortodonti uzmanlarının ortaklaşa kararı ile süt azıların bilerek ve isteyerek çekilip 6 yaş dişlerinin bu boşluklara doğru sürdürülmesinin teşvik edilmesidir.
Süt dişi ile karıştırılan 6 yaş dişlerindeki önemsenmeyen çürüğün tedavi ettirilmemesi sonucunda ciddi enfeksiyonlarla karşılaşmakta ve bazen bu dişlerin çekimine karar vermek zorunda kalmaktayız. Oysa ki 6 yaş dişi sürer sürmez yapılacak basit ve maliyet bakımından diğer tedavilere göre daha ucuz olan fissür örtücü uygulaması ile bu dişleri korumak çok kolaydır.
Sonuç olarak diş çekimi hiçbir zaman ilk tercih değildir. Yapılacak tedaviler ile çocuğun ağız bütünlüğünü korumak tüm pedodontistlerin ilk hedefi iken neden sizin değil?
Metin Yazarı: Pedodonti Uzmanı Dr. Dt. Banu Kürkçü
